(लघुलेख) देश निकाला

 (लघुलेख)
देश निकाला

सरण राई

अाफ्नै देशमा जन्मेर पनि देशभित्र बस्न नपाएर गरिबगुर्वा, मजदुर , किसान देश निकालामा परिरहेका छन् ।

कानुनले उनीहरूलाई देशनिकाला गरेकाे हाेइन । राजनैतिक व्यवस्थाले देशमा गरिखाने वातावरण परिवेश बिगारेर बाँच्नै नसक्ने गरि अनेकाैं व्यवधानभित्र उकुसमुकुस पारेपछि सास जाेगाउन बाध्यताले विदेश पलायन हुनु अाम जनताकाे नियती बनाइएकाे छ । याे बनाउने अरू काेही हाेइन हामीले नै जिताएकाे दलाल भडुवा राष्ट्रघाती नेता भनाउदाहरूले हाे ।

विदेशीकाे दलाल तिनीहरू ! तिनीहरूलाई यस्ताे परिवेशले मनपरि शासन गर्ने माैका दिई रहेकाे छ । मनपरि गरेर , राष्ट्रघात गरेर, भ्रष्टाचार गरेर अर्थतन्त्र तहसनहस गरेर विदेशीका लागि सस्ताे मजदुर बनाउने तिनीहरू गरिबगुर्वाकै नाममा राजनिति गर्ने भ्रम छर्न सफल भइरहेसम्म सर्वसाधारण अाममान्छे देश निकालाकाे सिकार भइरहने छन् ।

ती दलालहरू ! कति निर्लज्ज रहेछन् । कालापानी, लिपुलेक , लिम्पियाधुराबारे माैन छन् । mcc सन्धी संसदमा अनुमाेदन गराउन अनेक प्रपञ्च रचिरहेका छन् । युध्द नै नलडि, युध्दमा नजितीकनै नेपाल उपनिवेश बनाउने र नेपालीलाई गुलाम बनाउने विदेशीकाे मतियार तिनीहरू नाङ्गेझार भएका छन् । तिनीहरूलाई देशभक्तहरूले देशनिकाला नगरून्जेल गरिबगुर्वाहरूले देशनिकालाबाट उन्मुक्ति पाउन सम्भव छैन ।


२०७६ माघ १७, धरान
https://facebooklit.blogspot.com/2020/01/blog-post_31.html

(लघुनिबन्ध) मनकाे खसखस

 

(लघुनिबन्ध)

मनकाे खसखस

 

सरण राई

 

आजसम्म पछिपछि कालान्तरसम्मपनि मन- - पराउन पराइन,बाँध्न बुझाउन,खुसी प्रसन्न पार्न, बुझ्न चाेर्न आदि ,र ,मनकै तुलबुल खसखस मेट्न मेटाउन र मन बुझ्न चाेर्न हर्नआदि मन शान्त पार्नकै लागि अनेकाै प्रयत्न, क्रिया, उपक्रिया सक्रियता ,सङ्घर्ष, युध्द , आविष्कार अन्वेसन, लेखन, भ्रमण, काम नकाम आदि भए, र , भईरहने छन् ।

अब मनभित्रका चुराे कुरातिर लागाैँ ।

कसैकाे मनकाे कुरा कसरी थाहा हुन्छ ? मनभित्र कसरी पस्न सकिन्छ र ? तर प्रयत्न भने सबैकाे आफ्नाे र अरुकाे मन जित्ने नै हुन्छ । मलाई साह्रै मन परेकाे मान्छे छ, मन जित्ने कसरी ?

अनेक सुत्र तरिका शास्रहरूले बताएका छन् , अनेक दाउ हाउभाउ सिकाएका छन् । अनेक सुन्दर कलात्मक बस्तुसामान बनाएका छन् । सभ्यता संस्कृति सबै मन जित्न तह लगाउन सिर्जित छन् ।

तर मन -- ठूलाे कि सानाे ? जति वशमा राख्न खाेजे पनि फुत्त उम्केर उडिहाल्छ कता कता ... के खाेज्छ ? कहाँ उड्छ ? किन भट्कि रहन्छ ? याे मन चरीजस्ताे भए त सुनकै पिजडामा थुनेर यसकाे फुरफुर हेर्दा कति आनन्द हुन्थ्याे हाेला !

मुला मन ! मनभित्र सिंहासन हुन्छ रे । आसनहरू हुन्छन् रे ।मनपराएकालाई थपक्क राखि हाल्छ साेच्तैनसाेचि, साेध्दै नसाेधि ! दराज भरिए जस्ताे हाेइन कहिले भरिदैन रे । जति पनि अट्छ रे तर मन नपरेकालाई प्रवेश निषेध । कस्ताे मन !

मन ! मनै रुवाएर गयाे गई । राेएर केही हुँदैन तर रुन्छ मन । मनै हँसायाे । हाँस्छ मन बेस्सरी तर थाहा पाइएकाे छैन मन हँसाउने के गरि ?

मन स्वतन्त्र स्वचालित । सधै के के खाेजिरहन्छ ? सायद प्रिय प्रिया तिमीलाई नै पाे खाेजि रहेछ कि ! सायद मनकाे सिंहासनमा बसाईसकेकाे तिमीलाई भेट्न आतुर छ कि ! यस्ता माया, मायालुका कुरामा पग्लिन्छ ।

कठाेर भयाे भने त सय मनकाे घनले हिर्काउदा पनि फुट्दैन ।

मनकाे कुरा गरि साध्य छैन । मन अनेक नामधारी मात्र नभएर अनेक रूपधारी पनि पाे छ ।

मनकाे खसखस मेटाउन याे लेखेकाे हुँ । चित्त बुझ्याे, बुझेन ?मन पर्याे कि परेन ? मनभित्र नगुम्साई भन्नाेस् है,आज भेट भएकाे बेला । याे मन डराईरहन्छ फेरि भेट हाेला नहाेला ?

समय कसैकाे वशमा हुँदैन । मनकाे खसखस लघुनिबन्ध समाप्त...!

२०७७ फागुन ५